wtorek, 30 kwietnia 2013

Ziemia Święta odc. 10

Kafarnaum - miejscowość, którą Ewangelia nazywa "miastem Jezusa" (por. Mk 9,1). W Ewangeliach nazwa tego miasta występuję najczęściej po Jerozolimie. W tekstach świętych opisujących pobyt Jezusa w Kafarnaum bardzo często wzmiankowany jest dom św. Piotra i synagoga. Oba miejsca można zobaczyć wśród odkopanych pozostałości tej osady rybackiej nad Jeziorem Galilejskim.
Dom Piotra bardzo wcześnie stał się miejscem kultu chrześcijańskiego i został zamieniony na kościół. Później kilkakrotnie budowano na tym miejscu kościoły. Obecnie nad fundamentami domu Piotra i tych kościołów wznosi się nowoczesna świątynia oparta na betonowych słupach.
Oto pozostałości archeologiczne pod kościołem - w centrum był dom Piotra.


Obok kościoła znajdują się odsłonięte pozostałości innych domów i budowli, które znajdowały się w Kafarnaum.


Posadzka kościoła w centralnej części jest przeszklona i można z jej poziomu zobaczyć pozostałości ścian domu Piotra.


Tuż obok kościoła można zwiedzać pozostałości żydowskiej synagogi. Nie jest to jednak synagoga z czasów Jezusa, lecz z IV w., tamta została zniszczona i prawdopodobnie jej ruiny kryją się pod ziemią.



Nad Jeziorem Galilejskim leży także  Tyberiada, obecnie obok Nazaretu największe miasto Galilei. Powstała w czasie ziemskiego życia Jezusa ( 21 r. n.e.) i nazwana tak na cześć rzymskiego cesarza Tyberiusza. Jezus prawdopodobnie nigdy nie był w tym mieście. W Tyberiadzie, tuż przy przystani łodzi, ale tak wtopiony w okalające go budynki, że prawie nie zauważalny, znajduje się kościół św. Piotra zbudowany przez krzyżowców. W jego prezbiterium widzimy fresk przedstawiający św. Piotra płynącego w łodzi, a przed kościołem stoi figura św. Piotra - kopia dobrze znanej rzeźby z Watykanu, dar pielgrzymów francuskich z roku 1883.



Jeszcze jedna miejscowość dobrze znana z Ewangelii z racji pierwszego cudu Jezusa - przemiany wody w wino na weselu: Kana Galilejska. Kościół przypominający to wydarzenie (a zbudowany na miejscu domu, w którym odbywało się owe wesele) jest obecnie sanktuarium sakramentu małżeństwa. Pielgrzymi-małżonkowie przybywający tutaj odnawiają swoje przyrzeczenia ślubne i otrzymują specjalne błogosławieństwo.



 
W ołtarzu głównym znajduje się symboliczne sześć stągwi nawiązujących do ewangelicznego wydarzenia. W podziemiach kościoła natomiast odnajdziemy kamienny zbiornik na wodę - być może właśnie z takiego zbiornika została zaczerpnięta woda, która stała się winem.


Ziemia Święta odc. 9

Tabgha to miejscowość nad Jeziorem Galilejskim, w okolicach której najczęściej łowiono ryby. Większość opisów ewangelicznych związanych z połowem ryb dotyczy Tabghi. Leży ona 3 km od Kafarnaum i znajdują się tutaj trzy sanktuaria związane z działalnością Jezusa.
Jest tutaj kościół upamiętniający rozmnożenie chleba, wnętrze urzeka pięknem, mimo że jest oszczędne w dekoracje, a wręcz surowe. Obok kościoła znajduje się klasztor benedyktyński. Na posadzce, tuż przy ołtarzu, znajduje się najsłynniejsza mozaika z tego kościoła przedstawiająca kosz z czterema chlebami i dwiema rybami po bokach. Sylwetki ryb przypominają osobniki gatunku nazywanego "rybą św. Piotra", najbardziej powszechnie występującej ryby w Jeziorze Galilejskim, w pyszczku której św. Piotr z polecenia Jezusa znalazł monetę na podatek świątynny.
Pod ołtarzem znajduje się kamień - Mensa Christi - na którym Jezus położył chleb i ryby w czasie cudu rozmnożenia.
Oto kościół w Tabghdze:






Nieopodal, tuż nad brzegiem  jeziora, znajduje się kościół prymatu św. Piotra. To miejsce związane jest ze spotkaniem Jezusa z Apostołami po zmartwychwstaniu, gdy Jezus trzy razy zapytał się Piotra, czy Go miłuje i polecił, by pasł Jego owce. Tu także znajduje się skała "Mensa Christi" (Stół Chrystusa), na której Jezus przygotował poranny posiłek dla apostołów wracających z połowu. Wierni dotykają tej świętej skały i modlą się przy niej.


Obok kościoła, na brzegu, znajduje się sześć kamieni w kształcie serc, prawdopodobnie pozostałość po kolumnach w takim kształcie w jednym z kościołów, który był zbudowany na tym miejscu w średniowieczu, a następnie zniszczony.


W niedalekiej odległości leży także Góra Błogosławieństw - niewielkie wzniesienie nad Jeziorem Galilejskim, na którym Jezus miał wygłosić kazanie na górze. Kościół zbudowany jest na planie ośmiokąta, na każdej ścianie pod kopułą widnieje tekst łaciński ośmiu błogosławieństw w formie witraży w oknach. Z kościoła i uroczego ogrodu wokół rozpościera się piękny widok na Jezioro Galilejskie.





poniedziałek, 29 kwietnia 2013

Ziemia Święta odc. 8

Dzisiejsze Banias - kiedyś Paneas (znajdowała się tu pogańska świątynia bożka przyrody Pana) - to miasto położone u źródeł Jordanu, na północy Izraela u stóp Hermonu, najwyższej góry Ziemi Świętej (2814 mnpm). W czasach Jezusa nosiło nazwę Cezarea Filipowa, bo zostało wybudowane przez Heroda Filipa na cześć cesarza Augusta w 3 r. przed Chr. Wcześniej jego ojciec, Herod Wielki, zbudował tu świątynię na cześć tego cesarza.  Według relacji św. Marka (Mk 8,27-30) w pobliżu Cezarei Filipowej nastąpiło wyznanie Piotra, że Jezus jest Mesjaszem. Tradycja umiejscawia to miejsce przy ruinach pogańskiej świątyni, pod wysoką skałą. W dole znajdują się źródła, z których wypływa Jordan. Słowa Jezusa skierowane do Piotra musiały brzmieć niesamowicie przy tej skale i zniszczonych posągach pogańskich bożków: Ty jesteś Piotr, czyli Skała, i na tej skale zbuduję  Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą (Mt 16,18).
W porównaniu z Judeą - czy nawet Galileą - jest tutaj bardzo zielono, aż Polska się przypomina. Wody Jordanu w przeciwieństwie do dolnego biegu przy Morzu Martwym są czyściutkie.
Tak wygląda to miejsce:






Tradycja chrześcijańska wydarzenie Przemienienia Jezusa powiązała z Górą Tabor, choć przekaz biblijny nie podaje żadnej nazwy geograficznej. Tabor to samotna góra o majestatycznym kształcie, choć wznosi się zaledwie na wysokość 588 mnpm. U jej podnóża rozpościera się Dolina Ezdrelon. Przed przybyciem Izraelitów na Górze Tabor znajdowało się sanktuarium kananejskie, którego pozostałości można zobaczyć pod posadzką współczesnej chrześcijańskiej świątyni zbudowanej na jej szczycie.
Końcowy odcinek drogi, którą dochodzi się, lub najczęściej dojeżdża busami do sanktuarium:


Dojście do kościoła Przemienienia Pańskiego:


Przed kościołem znajduje się ogród z popiersiem papieża Pawła VI, który pierwszy jako papież po św. Piotrze nawiedził Ziemię Świętą




Wnętrze sanktuarium z charakterystyczną mozaiką przedstawiającą moment Przemienienia Jezusa.



niedziela, 28 kwietnia 2013

Ziemia Święta odc. 7

Jerycho - jedno z najstarszych miast świata, jego początki sięgają 10 tyś. lat wstecz. Największa oaza Wschodu i miasto położone najniżej na świecie - depresja  ok. -250 m. Na zdjęciu słynna sykomora w Jerychu - na podobne drzewo wszedł w tym mieście Zacheusz, aby zobaczyć Jezusa.


Na zachód od Jerycha wznosi się charakterystyczny ścięty wierzchołek Góry Kuszenia - tutaj tradycja umieszcza walkę Jezusa z szatanem na koniec 40-dniowego postu.


U podnóża góry można przejechać się na wielbłądzie:


Największa osobliwość w Ziemi Świętej - Morze Martwe, jego wody zawierają siedmiokrotnie więcej soli niż woda morska.


Morze Martwe zanika, jego powierzchnia zmniejsza się, świadkowie twierdzą, że kilka lat temu wody w tym miejscu sięgały znacznie wyżej.


Kąpiel w Morzu Martwym, która nie grozi utonięciem, pozostaje jednak wciąż atrakcyjna.


Jordan, nieco powyżej miejsca, gdzie wpada do Morza Martwego. Miejsce, w którym uważa się, że Jan Chrzciciel udzielał chrztu. Przeciwległy brzeg to już teren Jordanii, wierni schodzą do wody, a kapłan symbolicznie polewa im głowy wodą z Jordanu.


sobota, 27 kwietnia 2013

Ziemia Święta odc. 6

Godzina 5 rano - pielgrzymi czekają na otwarcie drzwi prowadzących na dziedziniec Bazyliki Grobu Bożego.


Wejście do bazyliki:



Tuż za drzwiami znajduje się płyta, na której wg tradycji namaszczone zostało ciało Jezusa po śmierci. Schody po lewej prowadzą na Golgotę do leżącej 5 metrów wyżej kaplicy Ukrzyżowania.




Wierni wchodząc do bazyliki z czcią całują to miejsce:



Kaplica Ukrzyżowania - na miejscu, w którym stał krzyż znajduje się ołtarz.


Skała Golgoty jest osłonięta szybą i podświetlona, wierni wchodzą pod ołtarz, aby dotknąć miejsca, na który umarł Chrystus.




Do bardzo częstego aktu modlitwy należy zapalenie świecy w kaplicy Ukrzyżowania.





Codziennie po południu o godz. 16.00 w bazylice franciszkanie prowadzą procesje do poszczególnych stacji męki Jezusa - na zdjęciu procesja na Golgocie, w kaplicy stacji XI drogi krzyżowej - przybicie do krzyża.


Procesja w kaplicy Ukrzyżowania:





Pośród uczestników procesji można dostrzec człowieka, który idzie boso i jest ubrany w biała tunikę i wyglądem przypomina Jezusa!


Pod Golgotą znajduje się kaplica Adama - miejsce, które tradycja uznała za grób pierwszego człowieka. Krew Jezusa spłynęła z Golgoty przez szczelinę w skale /za szkłem, podświetlona/, aby uwolnić Adama z grzechu i dać mu zbawienie.



W niedalekiej odległości od Golgoty znajduje się kaplica Grobu Pańskiego, przed wejściem do niej stoi wiele świec, składa się ona z dwóch komór - pierwsza to przedsionek, tzw. Kaplica Anioła, a dalej znajduje się miejsce, na którym spoczywało ciało Jezusa.


W ściśle określonym czasie, codziennie od 5.00 do 5.20 rano w Grobie Pańskim swoje nabożeństwo odprawiają ortodoksyjni Grecy.


Następnie jest czas odprawiania katolickich mszy świętych w małych grupach - wejście do Grobu jest wówczas zamknięte dla innych pielgrzymów - na zdjęciu Misjonarka Miłości oczekuje na otwarcie wejścia do grobu Jezusa.



Kaplica Grobu Pańskiego w całej okazałości - jej konstrukcja jest naruszona, stąd wzmocnienia metalowymi sztabami.


Metalową konstrukcję wierni wykorzystują, aby zostawić przy grobie świecę swojej modlitwy:




Na niższym poziomie znajduje się kaplica św. Heleny, która znalazła relikwie krzyża świętego i na nowo te święte miejsca przywróciła do kultu po rzymskiej profanacji.


O 21.00 bazylika jest zamykana wg specjalnego rytuału trwającego od wielu wieków. Klucze do drzwi przechowuje od kilkuset lat jedna i ta sama rodzina muzułmańska. Przedstawiciel tej rodziny codziennie zamyka i otwiera drzwi do bazyliki, a klucz i drabinkę, po której wychodzi do sztaby zamykającej drzwi, przez specjalne okienko podaje do wnętrza, gdzie są obecni przedstawiciele trzech religii opiekujących się bazyliką: franciszkanie, Ormianie i Grecy ortodoksyjni. Wydarzenie to gromadzi sporą grupę entuzjastów.
Rano podobny ceremoniał ma miejsce przy otwieraniu bazyliki.